Publicatie verschenen op 25 april 2024 in World Journal of Pediatrics
De klachten die voorkomen bij Post-Covid zijn heel erg divers. Dat geldt niet alleen voor volwassenen, maar ook voor kinderen. Om meer inzicht te krijgen in de verschillende oorzaken en de behandeling, kan het zinvol zijn om onderscheid te maken in verschillende clusters van klachten. Dit Nederlandse onderzoek heeft onderzocht welke verschillende clusters van klachten er zijn bij kinderen met Post-Covid.
Opzet onderzoek
Dit onderzoek is uitgevoerd in het Amsterdam UMC en is een onderdeel van de POCOS-studie. Voor deze studie zijn in de periode november 2021 tot maart 2023 kinderen van 0-18 jaar die bij de Post-Covid polikliniek van het Amsterdam UMC zijn geweest uitgenodigd om deel te nemen aan het POCOS-onderzoek. Van deze kinderen zijn gegevens verzameld uit hun medische dossiers en uit vragenlijsten. Een computermodel heeft op basis van alle gegevens clusters gemaakt van klachten.
Resultaten
Voor dit onderzoek zijn de gegevens gebruikt van 111 kinderen van 3-18 jaar. De gemiddelde leeftijd was 14 jaar en er waren iets meer meisjes dan jongens (60% en 40%). Al deze kinderen hadden milde covid-klachten gehad en zijn niet in het ziekenhuis opgenomen geweest voor hun klachten in de acute fase. De meest voorkomende klachten waren uitputting (100%), inspanningsintolerantie (PEM, 80%) en overprikkeling (77%).
Er werden 3 clusters gevonden.
Cluster 1: Voornamelijk meisjes. De klachten die hier vooral voorkomen zijn inspanningsintolerantie (PEM), geurverlies en kortademigheid. De kinderen in dit cluster zijn gemiddeld 15 jaar en hebben gemiddeld 8 klachten.
Cluster 2: Evenveel jongens als meisjes. De klachten die hier vooral voorkomen zijn slaapproblemen, maag-darmklachten, gewrichtspijn en geheugenverlies. De kinderen in dit cluster zijn gemiddeld 13 jaar en hebben gemiddeld 10 klachten.
Cluster 3: Voornamelijk jongens. De klacht die hier vooral voorkomt is koorts. De kinderen in dit cluster zijn gemiddeld 11 jaar en hebben gemiddeld 5 klachten. De kinderen in dit cluster ervaarden de minste invloed van de klachten op hun dagelijks leven en ervaarden de minste last van de uitputting.
Conclusie
Er werden in dit onderzoek 3 clusters in klachten onderscheiden. Mogelijk kan dit helpen in het begrijpen van de oorzaak van de klachten en in het ontwikkelen van behandelingen die gericht zijn op de specifieke clusters. Voor cluster 1 zou het kunnen dat autonome dysfunctie en het achterblijven van virusdeeltje in het lichaam een rol spelen. Dit past bij de klachten zoals kortademigheid, inspanningsintolerantie en cognitieve klachten. Voor cluster 2, waarin veel maag-darmklachten voorkomen, kunnen de klachten mogelijk verklaard woorden door veranderingen in de darmbacteriën, het achterblijven van virusdeeltjes in het lichaam of een veranderde afweerreactie in de darmen. De klachten die vooral in cluster 3 voorkomen, met name koorts, kunnen het gevolg zijn van ontregeling van het immuunsysteem of autonome dysfunctie.
Beperkingen van het onderzoek
Er zijn in dit onderzoek alleen kinderen meegenomen die zich op de Post-Covid polikliniek hebben gemeld en dus ernstigere klachten hadden. De resultaten gelden daarmee mogelijk niet voor alle kinderen met Post-Covid. Ook is het aantal kinderen dat is meegenomen in dit onderzoek relatief klein. Normaal wordt in een soortgelijk onderzoek een deel van de gegevens gebruikt om de gevonden resultaten te bevestigen, en dat is door de kleine aantallen niet mogelijk geweest in dit onderzoek.
