Publicatie verschenen op 2 november 2023 in Scientific reports
SSRI’s zijn een groep van medicijnen die normaal gesproken worden voorgeschreven bij depressies en angststoornissen. Maar er zijn aanwijzingen dat ze ook kunnen helpen in het verminderen van de klachten van Post-Covid. Er zijn verschillende hypotheses over wat de oorzaak van Post-Covid is. Eén ervan is het niet goed werken van het immuunsysteem. SSRI’s zouden het immuunsysteem op verschillende manieren kunnen beïnvloeden. Daarom hebben de onderzoekers het effect van SSRI’s op Post-Covid onderzocht.
Opzet onderzoek
Mensen met Post-Covid die geïnteresseerd waren in SSRI’s konden zich melden en meedoen in het onderzoek. Tussen november 2022 en maart 2023 zijn alle deelnemers geworven. Iedereen die een vastgestelde covid-infectie had gehad, Post-Covid symptomen had en werd behandeld met SSRI’s kon meedoen. De behandeling ging via de huisarts en de huisarts bepaalde welke SSRI en welke dosis werd gebruikt.
Alle deelnemers vulden achteraf vragenlijsten in. Eén vragenlijst over de situatie vóór de behandeling en één over de situatie ná de behandeling. Deze 2e vragenlijst werd minstens 4-6 weken na de start van de behandeling afgenomen. In de vragenlijsten werden onder andere vragen gesteld over de ernst van 8 symptomen (hersenmist, overprikkeling, uitputting, hartkloppingen, hoofdpijn, kortademigheid, spierpijn en spierzwakte). Er werd ook gevraagd aan respondenten om het effect van de behandeling te beschrijven. De mate van beperking werd gemeten met de Bell score (0-100, hoe hoger hoe minder beperkingen). Deze score moesten deelnemers achteraf invullen voor: 1) de periode vóór de covid-infectie, 2) net voor de start van de behandeling en 3) 4-6 weken na de start van de behandeling.
Er hebben 95 deelnemers meegedaan. Hiervan gaf 63% een afname van klachten aan na de behandeling. Het grootste effect werd gezien op hersenmist en overprikkeling. Op de Bell score werd er een toename gezien van 24 net voor de behandeling naar 47 na de behandeling. Van alle deelnemers had 32% ernstige bijwerkingen, 55% milde bijwerkingen en 14% geen bijwerkingen. Bij 80% gingen deze bijwerkingen na enkele weken over.
Conclusie
De resultaten van dit verkennende, op vragenlijsten gebaseerde onderzoek laten zien dat een SSRI bij kan dragen aan de vermindering van Post-Covid klachten, met name hersenmist en overprikkeling. Er is een zogenaamde RCT (randomized controlled trial*) nodig als vervolg op dit onderzoek.
Beperkingen onderzoek
Deze studie is geen RCT. Er is geen controlegroep meegenomen in het onderzoek, waardoor het zogenaamde placebo-effect niet uitgesloten kan worden. Het placebo-effect is een verschijnsel waarbij mensen een verbetering ervaren na een nep-behandeling. Daarnaast is dit onderzoek met terugwerkende kracht uitgevoerd en daarbij kan het voorkomen dat de antwoorden niet helemaal betrouwbaar zijn omdat mensen zich niet altijd goed herinneren hoe ze zich in het verleden voelden.
Toelichting PostCovid NL
Dit onderzoek roept vragen op bij de achterban en die gaan met name over de opzet van de studie. Een van de commentaren vind je hier. PostCovid NL vindt de conclusies op basis van deze studieopzet te positief verwoord in dit artikel. Omdat dit onderzoek leeft onder de achterban, vinden we het toch belangrijk om deze wel op onze website te noemen. We zijn ook blij dat Carla Rus de moeite heeft genomen dit onderzoek uit te voeren, omdat dit kan bijdragen aan noodzakelijk breder vervolgonderzoek naar de effectiviteit van SSRI's bij Post Covid.
*Dit is een onderzoeksopzet waarbij een deel van de deelnemers een bepaalde behandeling krijgt en het andere deel een nep-behandeling (de deelnemers kunnen het verschil zelf niet merken). Dit is de beste manier om het effect van een behandeling te onderzoeken.
