Een jaar na dato is duidelijk dat mensen na corona langdurig klachten kunnen houden. Sanne Boogert (44) kreeg in maart vorig jaar corona. Na twee weken milde klachten ging het even wat beter, maar daarna begon er een periode van maandenlange vermoeidheid en benauwdheid. Vanaf september ging het beter met haar en binnen een maand was ze bijna volledig hersteld: ‘Het was alsof ik ineens een heel ander leven had.’ Hoe Sannes herstel is verlopen en hoe het nu met haar gaat lees je hier.
‘In maart vorig jaar kwam ik terug uit Oostenrijk. Meteen na thuiskomst kreeg ik milde klachten, de typische klachten die bij corona horen. Ik hoestte wel, maar ik had nauwelijks verhoging en ook geen last van mijn longen. Na twee weken licht ziek te zijn geweest ging het even wat beter en leek het klaar te zijn. Maar toen begon er een tweede fase. Die duurde ruim een half jaar.’
‘Maandenlang was ik extreem vermoeid en ik had ook last van benauwdheid. Ik had continu het gevoel dat ik mijn longen niet goed genoeg kon gebruiken. Dat was fysiek heel vervelend, maar vooral mentaal vond ik het een hele zware beproeving. Het maakte me heel angstig en onzeker. Niemand wist hoe lang het zou gaan duren en of het überhaupt over zou gaan. De longarts had inmiddels alles onderzocht en ik bleek geen longschade te hebben. Alles was in orde, dus er was medisch niets meer te doen. Maar er was geen verklaring voor de benauwdheid en de vermoeidheid die maar bleef.’
Ik voelde me extreem vermoeid, zoals ik nog niet eerder in mijn leven had meegemaakt. Ik sportte altijd drie keer in de week, maar ik kon nu helemaal niets meer.
‘Ik wist niet dat ik zo moe kon zijn. Ik ben HR-directeur en werk veel met mensen die re-integreren, na bijvoorbeeld een burn-out of nu nadat ze corona hebben gehad. Deze mensen omschrijven vaak dat ze moe zijn. Natuurlijk kon ik me daar wel een voorstelling bij maken, maar toen ik het zelf ondervond besefte ik hoe ernstig en serieus vermoeidheid is. En hoezeer het je leven kan bepalen.’
Bijna volledig herstel binnen een maand
‘In de zomer veranderde er weinig, het ging niet beter of slechter. Maar vanaf september begon het herstel. Het was alsof ik ineens een heel ander leven had. Ik kon weer een beetje gaan hardlopen en een stuk fietsen zonder helemaal uitgeput te zijn. Ook merkte ik dat mijn longen langzaam begonnen te verbeteren, ik was niet meer continu benauwd. De stijgende lijn heeft doorgezet en na een maand was ik bijna volledig hersteld. Daarna heb ik ook eigenlijk geen terugvallen meer gehad.’
‘Ik ben nog wel een paar keer bij een longfysiotherapeut geweest, met name voor de begeleiding om mijn conditie weer op te bouwen. Zij heeft me hier wat tips voor gegeven. Maar het ging eigenlijk al zo goed, dat ik zelfstandig kon gaan sporten.’
Goed voor jezelf zorgen en stap voor stap opbouwen
‘Natuurlijk had ik ook ups en downs. Het zit heel erg in mijn karakter om hele hoge eisen aan mezelf te stellen en te vinden dat ik alles meteen moet kunnen. Maar corona heeft me geleerd dat dit niet altijd gaat. Ik besefte dat het belangrijk is om heel goed voor jezelf te zorgen en steeds je grenzen aan te geven. Ook omdat het herstel mentaal een grote uitdaging is. Als je te hoge doelen stelt en jezelf daardoor steeds teleurstelt, is dat heel demotiverend. Dan is het moeilijk om het vertrouwen te houden.’
‘Ik heb alles in stapjes opgebouwd. Toen ik weer begon met hardlopen, liep ik twee in plaats van acht kilometer en ging ik ook een stukje wandelen tussendoor. Dat hield ik bewust vast, omdat ik merkte dat het goed ging en ik daar enorm van genoot. Ik had het geluk dat het opbouwen mij op deze manier goed afging, zonder veel terugvallen.’
Heb geen onrealistische verwachtingen. Als een rondje van tien minuten niet lukt, loop dan een rondje van vijf minuten. En geniet ervan als dat goed gaat. Dat werkt heel stimulerend.
‘Ook het weer afspreken met anderen heb ik stap voor stap gedaan. In het begin kon ik niet veel prikkels aan. Bij het idee dat mensen langs zouden komen kreeg ik een wat paniekerig gevoel, ik kon dat er gewoon niet bij hebben. Heel vreemd om dat ervaren. Maar na een tijdje ben ik het langzaamaan gaan proberen. Ik ging dan naar mensen toe in plaats van dat zij naar mij toekwamen. Zo kon ik zelf bepalen wanneer ik wegging. Dat werkte goed.’
‘Het gaat nu nog steeds heel goed met me. De vermoeidheid is weg en mijn energie is volledig terug. Ik kan weer fulltime werken, drie keer in de week sporten en meerdere dingen tegelijk doen. Ik voel wel dat er blijvend iets is veranderd. Zo komt bij bepaald weer de benauwdheid weer een beetje terug en daarmee soms helaas ook de angst en de zorgen. Ik ben benieuwd hoe het in de zomer zal zijn, ik verwacht dat het dan nog weer wat beter gaat. Maar als dit het is, dan leef ik daarmee. Want op wat kleine klachten na ben ik weer helemaal gezond.’
Het interview met Sanne vond plaats op 27 januari 2021.
