Sinds vorig maart 2023 zit ik thuis met hevige slaapproblemen, vermoeidheid-, cognitieve(hersenmist)- en angstklachten. Ik ging er in eerste instantie vanuit dat het een burn-out was. Gelukkig kreeg ik snel hulp en kwam ik in behandeling bij een psycholoog. Ik merkte dat het mentaal beter ging en ik me iets beter ging voelen. Toch blijft het herstel achter en merk ik minimale vooruitgang. Dit terwijl ik al bijna een jaar verder ben. Begin dit jaar vertelde iemand mij over zijn schoondochter die long covid heeft. Ik herkende me ontzettend in de klachten die hij benoemde. Ook anderen vroegen aan mij of het geen long covid kon zijn. Het lastige alleen is, er zijn nog geen manieren om long covid vast te stellen. Ondertussen ben ik wel al bij de huisarts geweest die me heeft doorverwezen naar een ergotherapeut. Ik had voor het laatst een positieve coronatest een half jaar voordat ik thuis kwam te zitten. Heeft er iemand ervaring met een burn-out en long covid en het verschil hiertussen? Hoor graag of anderen zich in mijn verhaal herkennen of ervaring hiermee hebben!
Ik heb ervaring met beide; burnout 2014-2016 (1,5 jaar)
Long-covid: 2022 eind 2023, ook 1,5 jaar (en dacht volledig herstel, maar toch blijven er restjes over
Voor mij was het belangrijkste verschil: met de burnout kon en wilde ik niks. Lusteloos, somber, negatief, moe en nergens zin in.
Met long-covid wilde ik alles blijven doen, maar werd ik keihard terug gevloten door mijn lijf met cognitieve klachten, overprikkeling en fysieke klachten en extreme moeheid. Ik wilde van alles, het hoofd wilde van alles, maar het ging niet. De klachten waren voor mij wel echt wezenlijk anders
Bedankt voor het reageren Cruella!
Ik herken me heel erg in wat je zegt over het wel willen, maar niet kunnen. Heb eigenlijk nooit het gevoel gehad dat ik niet wilde, maar simpel weg niet kon door de hevige cognitieve klachten en vermoeidheid.
Je zegt dat je (deels) hersteld bent. Zou je iets kunnen delen over hoe het herstelproces is verlopen? Wat heeft jou daarin geholpen? Heb zelf veel rust genomen afgenomen afgelopen jaar en merk wel dat de klachten langzaam aan het afnemen zijn.
Heel eerlijk, ik weet het niet zo goed. Ik denk dat de dingen die ik heb gedaan hebben geholpen, maar of dat echt zo is, of dat ik bijvoorbeeld zonder die dingen ook hersteld zou zijn; geen idee
Ik ben ruim 1,5 jaar onderweg geweest waarbij ik meer dan, in het eerste halfjaar, halfjaar helemaal niet heb gewerkt. Ik kon niets meer en ik leek haast volledig dement. Ik heb veel ergotherapie gehad en de eerste periode voornamelijk rust. Ik kreeg PEM door bewegen en fysio, dus daar is vrij snel de stekker uit getrokken.
De eerste maanden heb ik puur de daglijsten van de ergo gevolgd. Kwartier iets doen, was voor mij 2 uur rusten daarna. Ik mocht 1 activiteit buiten de deur per dag van 15 minuten en 1 huishoudelijke activiteit van 15 minuten. Meer kon ik ook niet.
Rusten was niet alleen slapen, maar ook actief ontspannen in de vorm van gerichte ademhalingsoefeningen, gerichte oefeningen voor de nervus vagus (moet je even zoeken op de site hier), mediteren, korte slaapmomenten
Verder was alles waarvan ik dacht te ontspannen inspanning en energie vreten (lego, tekenen, schilderen, telefoon, netflix, etc) Deze dingen moesten dus ook allemaal gecompenseerd worden met rust
Uiteindelijk ben ik na iets meer dan een halfjaar gaan reintegreren; dit ging binnen een week fout. De leidinggevende heeft de adviezen van de ergo en de bedrijfsarts niet ter harten genomen. 1 week reintegreren kostte uiteindelijk een zware terugval van ruim 3 maanden.
In doe terugval ben ik gestart met een ademhalingsmethode, voornamelijk omdat ik al meer dan 9 maanden 24/7 non-stop vreselijke hoofdpijnen had, de ovetprikkeling, tinnitus, enz. Deze ademhalingsmethode leek aan te slaan waarna ik weer ben begonnen net reintegreren in maart of april vorig jaar. Dit keer werden de adviezen van de bedrijfsarts en de ergo wel opgevolgd.
Ik ben begonnen net 10 minuten reintegreren, om de dag. Even mail lezen en weer klaar. Dat is opgebouwd met iedere 1 a 2 weken, mits het goed ging, een kwartier.
Uiteindelijk ben ik gereintegreerd maar is alles rond het eerste ziektejaar uitgelopen op een arbeidsconflict rondom de teintegratie en arbeidsdeskundige
Daar kan ik niet teveel over kwijt. Augustus ben ik uit dienst gegaan en heb ik nog tor 1-12 volledig rust kunnrn nemen en eigen regie. Daarna ben ik begonnen bij mijn huidige werkgever.
Ik leek 100% hersteld, maar nu ik weer aan het werk ben sluipen diverse klachten toch langzaam terug. Vooral de pijn in mijn bovenbenen, toch weer overprikkeling en slechter slapen, tinnitus komt weer terug, vorige week voor het eerst weer cognitieve klachten met geheugen en hersenmist.
Ik zal blijvend moeten letten op actief ontprikkelen met teveel prikkels. Cognitieve activiteiten afwisselen met fysiek en ontspanning en op thuiswerkdagen pak ik nu toch weer heel veel rust tussendoor. Het blijft een dunne scheidingslijn waarbij ik alles kan en wil, maar mijn lijf me toch weer keihard terug lijkt te fluiten.
Nu ik weer oplet en weer wat actiever terugpak op de dingen die ik van de ergo heb geleerd (en weer 2 weken met een ademhalingsmethode bezig ben) lijkt het weer iets beter te gaan.
Voor mij is zeker het eerste jaar het belangrijkste geweest; rust, rust, rust en alles wat fysiek inspannend was niet doen vanwege PEM.
Goede dagindeling en energiebalans met de ergo. Nieuwe dingen zoeken om te ontspannen, omdat mijn hobby's vooral indpanning waren het eerste jaar.
Goed afwisselen van activiteiten en wisselen tussen inspanning, ontspanning, fysiek en cognitief.
Stoppen ver voor de grens
Na accepteren stoppen net najagen om weer te worden wie ik voor LC was
Ademhalingsmethode
Eigen regie met alles wat ik deed zowel privé als in werk
En het geluk hebben van een partner die me 200% gesteund en geholpen heeft, ondanks zijn eigen chronische ziekte. Nooit geklaagd en zich volledig aan mij aangepast (waarbij ik hem zelf weleens de deur uit heb geschopt om iets leuks te gaan doen en zelf te blijven leven)
En de POH GGZ die er altijd was net tips, zondet oordelen en een luisterend oor om gewoon je ei kwijt te kunnen
Thuis heel veel dingen anders gaan doen en anders ingericht qua werkverdeling eb huishouden.
Maar voornamelijk rust en alles heel heel heel langzaam opbouwen met volledige eigen regie
Hi, ik lees over ademhalingsoefeningen. Zou je hier wat meer over kunnen vertellen?
Dank, Jacky
Ik kan er vrij weinig over vertellen. Iemand zal het je moeten leren en voor moeten doen, het is niet te beschrijven/op te schrijven en het zijn vrij specifieke oefeningen. Ik heb het van de fysiotherapeut en van de ergotherapeut geleerd en aanvullend zat er een stuk ademhaling in Epiphora.
Ademhaling zorgde er bij mij in ieder geval voor dat ik terug leerde gaan van een hoge ademhaling, naar een lage buikademhaling. (Niet meer geforceerd en hyperventilerend ademhalen, waardoor je beter ontspant), maar ook langzaam van benauwdheidsklachten af kunt komen. Daarnaast helpt het de nervus vagus tot rust brengen, die is door Covid van het pad af en verstoor en helpt het tegen het vastzittende middenrif waar veel mensen mee te maken hebben. Ook wad mijn hartslag door LC erg hoog, ook de rusthartslag, en hielp dit met langzaam een rustige hartslag krijgen. Maar ademhaling is maar een klein deel van het gerstelproces geweest, er is nog zoveel meer.
Hi Elliot, ik he10 jaar geleden een Burn-Out gehad, duurde 2 jaar. Nu al bijna 2 jaar long COVID, met periodes dat het goed ging maar er toch weer een terugval kwam. Ik vind de Long COVID en Burn-out veel op elkaar lijken, ben heel erg moe en moet mezelf ertoe zetten iets te doen, ook bang dat ik over mijn grens ga, dus heel voorzichtig. Merk dat als het fysiek beter gaat het mentaal ook beter gaat. Voor mij was/is er dus weinig verschil. Sterkte Jannelin
Hi mijn dokter noemt het een burnout, long covid is slopend ik ben ook erg moe en bang om iets te doen omdat ik al zo moe ben ik ben het helemaal eens met je als het fysiek iets beterder gaat dat het metaal ook beterder gaat
Ik ben een boek over burnout aan het lezen.Over de kop door Brankele Frank.https://www.volkskrant.nl/boeken/recensie-brankele-frank-schreef-een-ve…
Hoi Elliot, ik herken mezelf erg terug in je verhaal. Sinds vorig jaar 1 mei zit ik ziek thuis. In de twee weken daarvoor ontwikkelde ik de volgende klachten: slecht slapen, braakneigingen/overgeven, geen eetlust, gevoel vol te zitten, diarree, pijn op de borst, steken bij het hart, hyperventileren en oogmigraine na voetbalwedstrijd.
Ik zat in een erg drukke periode op het werk, dus ik dacht zelf aan een burn-out. Ik had ruim twee maanden daarvoor een positieve zelftest gehad, maar was nauwelijks ziek geweest, dus dacht helemaal niet aan long covid. De huisarts had het over 'burn-out achtige klachten'.
Na het ziekmelden werden de klachten eerst nog erger, ik kon ook niet meer helder/rationeel nadenken. Ik dacht dat het mijn schuld was dat ik ziek was, dat ik iets fout had gedaan en dat ze op het werk boos waren. Door deze stress ontwikkelde ik heftige angstklachten en op een gegeven moment heb ik een zware paniekaanval gehad. Ik durfde daarna niet meer naar voetbal, padel en op een geven moment zelfs de supermarkt. Het hielp ook niet mee dat mijn leidinggevende - die bij mij thuis op bezoek kwam, omdat het niet lukte naar het werk te gaan - zei dat ik hem heb laten vallen door plots ziek te zijn. Totaal geen begrip/steun gekregen.
De klachten waren het ergst in de ochtend. Meteen na het wakker worden voelde ik me onrustig, onveilig, paniekerig. Hartkloppingen, pijn op de borst, weinig energie. Met momenten voelde ik me erg neerslachtig/depressief. Als ik er nu naar terugkijk heeft mijn lichaam waarschijnlijk heel die tijd volledig in de vecht-vluchtstand gestaan en was mijn autonome zenuwstelsel helemaal van stuur. Toen dacht ik dat het door stress en een te hoog cortisol kwam. Op cortisol heb ik later nog bloed laten prikken, maar die waardes waren prima.
Heb ook een traject met een psycholoog gehad. Die vond dat ik geen activiteiten moest vermijden en door de angst heen moest. Mede daardoor ben ik na 4 maanden begonnen met re-integreren. Na een paar weken werkte ik 4 dagen van 4 uur, maar dan was ik na het werk zo ontzettend moe dat ik meteen naar bed ging of op de bank in slaap viel. Toen ben ik minder uren gaan werken, maar na weer een paar weken kwamen de angst- en alle andere klachten weer volledig terug.
Daarna volgde een periode van telkens een paar weken rust nemen en dan zodra de klachten iets minder werden weer starten met werken. Na een paar weken viel ik dan weer uit omdat de klachten toenamen.
Ergens in januari ben ik ook getipt door iemand die zei 'zou het geen long covid kunnen zijn'? Toen ben ik me er in gaan verdiepen en kwamen de klachten wel heel erg overeen met hoe ik me voel. De huisarts wilde hier gelukkig wel in mee gaan, maar wilde eerst nog een bloedonderzoek en een longfoto en longfunctietest laten maken, om uit te sluiten of het geen andere oorzaak heeft. Daar kwam niets uit, dus toen heeft ze me doorverwezen naar de ergo- en fysiotherapie, waar ik 3 weken geleden mee begonnen ben.
Ik ben nu dus ook een jaar verder sinds de eerste klachten en ik dacht dat ik de angst-/paniekklachten wel onder controle had, maar sinds afgelopen zondag heb ik ineens een terugval. Dus nu is het weer wakker worden met onrustig/onveilig gevoel, braakneigingen, geen eetlust, pijn op de borst, hartkloppingen, etc.
Verder heb ik vooral last van weinig energie en snel moe zijn, vooral na sociale interactie/bijeenkomsten. Als ik te veel doe op een dag nemen in de dagen daarna de PEM klachten weer toe. Ik heb het gevoel dat mijn grens qua energie/vermoeidheid nu veel lager is dan bijvoorbeeld afgelopen september. Ik denk dat dit komt doordat ik te vaak over mijn grens ben gegaan. Ook bij stress nemen de klachten snel toe.
Beste Timon,
Jouw symthomen lijken erg op die van mij. Niet eerder las ik een bericht met zoveel klachten die ik zelf ook ervaar. Ik heb geen idee waar dat onveilig gevoel vandaan komt. Daar had ik nooit last van. Het is een irritante gewaarwording omdat het zo allert maakt. Verder heb ik ook geen eetlust al varieert dit wel. Als ik in rust stand ga zeg liggen of rechtop zitten krijg ik hartkloppingen. De PEM klachten zijn mij ook niet onbekend maar lijken wel minder te worden. Bij stres lijken de symthomen te verergeren. Het meest naar vind ik toch het hele lichte slapen. Dat is echt een uitputting.
Hoi Brutus,
Ik merk dat rust nemen (ademhalingsoefeningen, mediteren/mindfulness) - en vooral geen stress hebben - er bij mij voor zorgt dat het onveilige gevoel na een paar dagen steeds minder wordt. Daarnaast let ik goed op mijn voedsel: ik eet veel meer groente en fruit dan voorheen, geen ongezond eten en drink alleen nog water en thee. Ik ben gestopt met alcohol. Sporten zit er nu niet in, maar ik wandel wel iedere dag 1 of 2 keer een stuk van 15/20 minuten.
Ik weet natuurlijk niet precies hoeveel invloed dit heeft op hoe ik me voel, maar kan me zomaar voorstellen dat ik me slechter zou voelen als ik niet zo met mijn lifestyle bezig zou zijn. Slapen gaat bij mij gelukkig goed, alleen wanneer ik gestresst ben word ik om 6:30 al wakker ipv 8:00 en ervaar ik nachtmerries. Wanneer ik te veel doe op een dag (te veel prikkels) heb ik moeite met inslapen.
Afgelopen week had ik arbeidsdeskundig onderzoek op werk (ivm bijna 1 jaar ziek thuis) en een week van te voren werd ik 's ochtends ineens wakker met het ondertussen (helaas) zo bekende onveilige gevoel. Dat is in de dagen daarna gelukkig wel ietsjes minder geworden en nu het gesprek geweest is, is het gelukkig ook weer bijna helemaal weg.
Hoi ik heb dezelfde klachten bij mij is het long covid ik heb 2 keer covid gehad in 2020 en 2022. Het probleem is het zenuwstelsel dat van slag is ik heb ook last van een adrenaline rush dat is alsof er constant op het gaspedaal gedrukt word dan moet ik bewegen en krijg ik last van angsten soms is het een poosje weg als ik teveel prikkels krijg of te moe word beginnen de klachten weer ik heb ook PEM klachten de dokter weet ook niet wat kan helpen alleen rusten is het advies
Het lijkt me logisch dat we na al meer dan vier jaar ziek te zijn burn-out klachten krijgen.Het is nogal wat om zoals in onze situatie zonder enige concrete hulp en door velen onbegrepen en nog steeds als aansteller gezien te worden.En depressief? Ik ben heel somber en zwaar teleurgesteld.
Ben het helemaal met je eens wie zou er niet depressief worden na 4 jaar tobben,en als je te maken krijgt met PEM ik hield van wandelen en fietsen altijd aktief nu kan ik niet veel meer heb ook te maken met lichamelijke pijnen vooral de spieren. Ik blijf hopen op een medicijn wat gaat helpen.