Publicatie verschenen op 26 juli 2023 in eBioMedicine
De oorzaak van Post-Covid is nog steeds onbekend. In eerder onderzoek is aangetoond dat het eiwit IDO2 volop aanwezig is in de organen van overleden covidpatiënten. Bij gezonde mensen is dit eiwit nauwelijks aanwezig. IDO2 zorgt ervoor dat cellen beschadigd raken of doodgaan. Dit gebeurt doordat IDO2 een proces van stoffen in gang zet. Het vermindert de stof tryptofaan en vormt de stof kynurenine en afbraakproducten (metabolieten) daarvan. De vraag van dit onderzoek was of IDO2 ook aanwezig is bij Post-Covid patiënten en of dit een verklaring voor de klachten zou kunnen zijn.
Opzet onderzoek
Er werd bloed afgenomen van 15 mensen met Post-Covid. Hierin werden tryptofaan, kynurenine en de kynurenine-metabolieten gemeten. De resultaten werden vergeleken met bloed van 15 covidpatiënten die in het ziekenhuis opgenomen zijn geweest maar geen klachten meer hadden, 12 covidpatiënten die niet in het ziekenhuis opgenomen waren geweest en 12 patiënten met ernstige/fatale covid. Uit bloed van 9 andere Post-Covid patiënten en 14 volledig herstelde covidpatiënten werden bloedcellen gehaald. In die bloedcellen werd gekeken naar IDO2 en de gevolgen daarvan. Dit werd gedaan door middel van immuunhistochemie (IHC). Bij IHC wordt met kleuringen onder de microscoop gekeken of bepaalde stoffen wel of niet aanwezig zijn in de cel. IHC werd ook verricht op hersenweefsel van twee overleden Post-Covid patiënten (deze patiënten zijn niet als gevolg van Post-Covid overleden).
Resultaten
In het bloed van patiënten met ernstige/fatale covid was de hoeveelheid van meerdere kynurenine-metabolieten het hoogst, en de hoeveelheid tryptofaan het laagst. Bij Post-Covid patiënten was één kynurenine-metaboliet verhoogd.
In de bloedcellen van alle 9 Post-Covid patiënten was IDO2 volop aanwezig. Bij herstelde covidpatiënten was weinig IDO2 te zien. Kynurenine was verhoogd in de bloedcellen van deze Post-Covid patiënten, en tryptofaan was verlaagd. In de cellen waar IDO2 te zien was, was ook te zien dat de energiefabriekjes van de cel (de zogenaamde mitochondriën) minder goed functioneerden.
Aan de bloedcellen van vijf Post-Covid patiënten werd een medicijn toegevoegd, een zogenaamde AHR antagonist. Door dit medicijn verminderde de hoeveelheid IDO2, en ook het aantal beschadigde en dode cellen.
Ook in hersenweefsel van Post-Covid patiënten was IDO2 volop aanwezig. Veel cellen waren hierdoor beschadigd en sommige cellen dood gegaan.
Conclusie
Bij de onderzochte Post-Covid patiënten is het eiwit IDO2 volop in bloedcellen aanwezig. De ernst van de klachten lijkt af te hangen van de hoeveelheid kynurenine-metabolieten. In het laboratorium kon IDO2 verdwijnen door een AHR antagonist.
Beperkingen onderzoek
Er is maar een klein aantal patiënten onderzocht. Omdat er veel verschil is tussen Post-Covid patiënten, is het de vraag of de bevindingen gelden voor alle Post-Covid patiënten.
Er is in dit onderzoek gekeken naar bloedcellen en het is niet met zekerheid te zeggen dat dit ook gebeurt in andere lichaamscellen. De bevindingen waren ook te zien in hersenweefsel, maar dit is maar bij twee patiënten onderzocht.
In dit onderzoek lijkt een AHR antagonist IDO2 te verminderden, zodat de cel herstelt. Maar dit is alleen nog in het laboratorium gebleken en nog niet op mensen getest. Momenteel is er nog geen medicijn dat IDO2 af kan remmen. De AHR antagonist is momenteel nog in ontwikkeling bij verschillende farmaceutische bedrijven. Er wordt nog onderzocht of de het middel veilig kan worden gebruikt en wat de goede dosering is.
Er is dus nog veel meer onderzoek nodig voor zeker is dat IDO2 de oorzaak is van Post-Covid en om een medicijn te vinden dat IDO2 remt.
Dit onderzoek is in augustus uitgebreid in het nieuws geweest. Lees hier ons nieuwsbericht daarover.
Over dit onderzoek kwamen veel vragen van patiënten. C-support heeft deze vragen verzameld en beantwoord.