Een van de veel voorkomende klachten bij mensen met Post-Covid is dat (sterke) prikkels soms slecht worden verdragen. Het wordt al snel te veel en te druk als je bijvoorbeeld op reis gaat of een leuk avondje uit wilt. Maar hoe ga je prikkelarm op pad en hoe organiseer je dat op een structurele manier voor jezelf? Want in het drukke en dichtbevolkte Nederland kan dat nog best wel een uitdaging zijn. We vroegen ervaringsdeskundigen en anderen voor tips.
Audrey Hepburn en Clark Gable
Een oude zwart/wit film kijken wordt door veel mensen ervaren als een prikkelarme en tegelijkertijd leuke en soms spannende bezigheid. Vroeger in de zwart/wit tijd waren films veel trager dan nu. Hoe snel het tegenwoordig gaat ervaart niet iedereen als een verbetering. De grote sterren van weleer zoals Audrey Hepburn, Bette Davis en Clark Gable zijn feitelijk tijdloos en nog steeds superleuk om te zien op tv, streamingdiensten of ook bioscopen vertonen vaak nog oude films.
Stil in de trein
Zowel in de eerste als in de tweede klas zijn er stiltecoupé's. Het is de bedoeling dat mensen daar niet praten en zeker geen geluid uit hun telefoon laten komen. Reizigers kunnen daar prikkelarm uitrusten, wat lezen of werken. In dubbeldekkers zijn de stiltecoupés altijd te vinden op de bovenste verdieping. De reizigers zitten dan wat verder van het spoor en daardoor horen ze ook minder lawaai van de trein die over het spoor rijdt. Over het algemeen houden reizigers zich aan de stilte, maar zo niet, kun je ze er rustig op wijzen, soms verhuizen ze dan of houden op met praten.
De Eerste Klasse in de trein is weliswaar duurder, maar wel bijna altijd rustig. En dan heb je ook nog de stiltecoupé van de Eerste Klasse, voor de meest prikkelarme treinbeleving.
Prikkelarme cultuuragenda
Op de website prikkelarmenatuuragenda.nl vind je een uitgebreide agenda met veel prikkelarme evenementen die voor de komende tijd staan gepland. Bijvoorbeeld speciale prikkelarme openstellingen van musea. De website wil zo compleet mogelijk zijn en lijkt daar goed in te slagen. De website zelf is ook prikkelarm. Er is een enkele zachte kleur groen. De klikbare foto’s zijn zwart/wit en worden kleur als je er met je muis op gaat om te klikken voor verdere informatie. Ze hebben ook een nieuwsbrief waar je je voor kunt aanmelden om op de hoogte te blijven van bijzondere prikkelarme evenementen.
Scholen
Scholen zijn misschien wel de meest prikkelgevoelige omgevingen. Voor kinderen met Long Covid of andere aandoeningen kan het heel belangrijk zijn dat prikkels binnen proporties blijven. Wat we horen is dat docenten en schoolbesturen nog weinig weten over kinderen met Post-Covid. Er zou meer aandacht voor mogen komen. Voor ouders kan het daarom goed zijn om de leerkrachten op scholen te vertellen over Long Covid en zo bij te dragen aan de bewustwording. U kunt ook in reguliere gesprekken met de school aangeven dat u wilt meedenken over het prikkelarmer maken van de school. U zou ze dit artikel kunnen voorleggen, maar ook zaken bespreken als geluidsisolatie (zie ook het kopje 'demp het geluid’ in dit artikel). De mogelijkheden zijn misschien beperkt, want kinderen zijn nou eenmaal druk, maar een open communicatie is goed om te kijken wat er wél mogelijk is. Bijvoorbeeld ook dat een kind even rust mag nemen in een aparte prikkelarme ruimte. Of dat het niet altijd overal aan mee hoeft te doen als het kind niet wil. Als het merendeel van de klas in de pauze wil rennen en gillen op het schoolplein, wil een kind met Post-Covid misschien lekker rustig even een boekje lezen. Vraag daar ruimte, begrip en een proactieve houding voor van de docent. Het scheelt veel als het kind een prikkelarm alternatief geboden krijgt.
Geef je grenzen aan
Houd voor jezelf bij wanneer je over je grenzen gaat, wanneer het teveel wordt en hoe dat komt. Maak dat ook duidelijk aan je omgeving. Wees niet bang om je grenzen duidelijk te herhalen als dat nodig is en voel je niet schuldig om ‘nee’ te zeggen. Want als je toch over je grenzen gaat, weet je dat je dan overprikkeld raakt en dat werkt averechts voor je gezondheid zoals je misschien al hebt ervaren.
Demp het geluid
Als je te veel lawaai om je heen hebt, kun je vaak met wat akoestische maatregelen het geluidsprikkels dempen. Op een kantoor kun je aan een geluidstussenschot tussen jou en je collega laten plaatsen. Soms is een kamer of werkruimte heel gehorig omdat er bepaalde materialen zijn gebruikt voor de muur en dan kan het geluid hol en/of hard klinken. Er zijn mooie manieren om met schuimrubber kantoormuren te bekleden zoals dat ook vaak in geluidsstudio’s gebeurt. Dat kan flink schelen in de hardheid van het geluid. Als dat allemaal niet mogelijk is, kan een ‘noise cancelling headphone’ uitkomst bieden. Dit soort koptelefoon filteren vrijwel al het buitengeluid weg en dan hoor je alleen de muziek (of stilte) die je naar je headphone stuurt.
Zonnebril
Sommige mensen laten het achterwege omdat ze bang zijn dat ze zich gedragen als een filmster, maar geneer je niet om ook in een binnenomgeving met (te) veel licht een zonnebril op te zetten. Dat kan veel rust geven aan de ogen. Leg eventueel uit waarom je dat doet als je je daar prettig bij voelt maar dat hoeft niet.
Zeg het gewoon
Waar je ook komt, schaam je er nooit voor om aan te geven dat je Post-Covid hebt en bepaalde dingen nodig hebt. Een ervaringsdeskundige vertelde ons, dat ze nu in een café of restaurant vraagt of er misschien een rustige ruimte is waar ze even tot rust kan komen tot ze zich weer aan de terugreis waagt. Zij kwam erachter dat er veel meer mogelijk is dan dat ze dacht. Dit principe geldt ook als je bijvoorbeeld bij iemand gaat eten. Vraag dan van tevoren of er een kamer is waar je je even kunt terugtrekken. Als de gastheer/vrouw dat van tevoren weet, zal er ook niet vreemd worden opgekeken als je je tijdens het bezoek even wilt terugtrekken en dan zal de host niet denken dat je het ongezellig vindt of zo. Sterker nog, soms vindt de gastheer/vrouw het zelf ook wel prettig om even pauze te hebben tussendoor. Reden te meer om te beseffen; vraag om wat je nodig hebt, want vaak vindt de ander dat alleen maar prettig.
Heb jij ook een goede tip, laat deze dan achter op onze socials of mail ons postcovidnl@longfonds.nl
Tips die wij ontvingen zijn:
- Alle vormen van oordoppen; op maat gemaakt, extra noise cancelling, met verschillende filters. En houd ze ook 's nachts in als dat mogelijk is, ook 's nachts kun je gevoelig zijn voor geluid.
- De app Ongehinderd, hierin worden tips van mensen met een beperking verwerkt en locaties gescoord op toegankelijkheid. Ook licht en geluid wordt hierin meegenomen.
- Vraag in restaurants voor een rustige hoek maar ook bij een muur. Als je met je gezicht naar de muur kijkt, heb je minder prikkels.
- Als er geen rustige ruimte is, ga je tussen de gangen door of even naar buiten of het toilet.
- Verzwaringsdeken ook tijdens contactmomenten gebruiken, bijv alleen op je benen, helpt ook iemand bij de prikkelverwerking.
