Vanuit verschillende beroepsgroepen zijn er aanbevelingen opgesteld voor zorgverleners voor de behandeling van mensen met Long Covid ofwel Post-Covid. De verschillende richtlijnen en handreikingen voor herstelzorg na corona vind je op deze pagina.
Ben je geen zorgverlener maar heb je zelf last van langdurige coronaklachten en wil je weten wie jou kan helpen bij je herstel? Lees meer over de rol van de verschillende zorgverleners.
Handreiking Zorgpad Post-Covid-syndroom
Binnen het project ACTION is een handreiking voor een zorgpad voor mensen met Post-Covid gemaakt. Het zorgpad en de bijbehorende omschrijving vind je hier. Dit zorgpad is ontworpen op basis van bestaande zorgpaden in binnen- en buitenland en vervolgens binnen een groep van 100 mensen (patiënten, specialisten, huisartsen, paramedici, psychologen, revalidatieartsen, sportartsen, bedrijfsartsen, verzekeringsartsen, arbeidsdeskundigen en belangenbehartigers van die groepen) verder uitgewerkt.
Richtlijn 'Herstel en re-integratie van werkenden met het Post-COVID Syndroom'
De doelstelling van deze leidraad uit juni 2022 is het ondersteunen van de bedrijfsarts bij de probleemoriëntatie en diagnostiek van werkenden met Post-Covid en interventies ten aanzien van begeleiding naar werkhervatting of bij werkbehoud.
De aanbevelingen in deze leidraad zijn bedoeld voor bedrijfsartsen. De aanbevelingen kunnen ook van belang zijn voor andere adviseurs op het gebied van arbeid en gezondheid, zoals artsen en verpleegkundigen. Het is ook erg interessant voor werkenden met Long Covid. Een lid van onze heeft meegelezen en vond het een duidelijk document. Het geeft inzicht en verschaft duidelijkheid.
Lees hier de richtlijn.
Notitie 'Inzichten voor arbeidsdeskundig handelen'
De notitie van de arbeidsdeskundigen uit juni 2022 is gericht op het begeleiden en adviseren van werkenden met beperkingen door Long Covid. Het doel van deze notitie is handvatten te geven aan arbeidsdeskundigen die zich richten op advies bij re-integratie en begeleiding in de eerste 104 weken van verzuim.
Lees de notitie hier.
Richtlijn ‘Langdurige klachten na COVID-19’
De multidisciplinaire richtlijn ‘Langdurige klachten na COVID-19’ uit maart 2022 geeft antwoord op vragen over diagnostiek, begeleiding en behandeling van patiënten met langdurige coronaklachten en patiëntenvoorlichting. Deze beschrijft de zorg aan patiënten die na een coronabesmetting langer dan vier weken klachten houden zoals vermoeidheid, benauwdheid, minder goed ruiken of proeven, problemen met bewegen en concentratieproblemen. Zo komt aan bod welke aanvullende diagnostiek zinvol is, en wanneer een patiënt in aanmerking komt voor paramedische herstelzorg of psychologische zorg. Huisartsen en medisch specialisten hebben samen gekeken wanneer patiënten beter naar de huisarts of naar het ziekenhuis kunnen gaan. Voor de tweedelijns zorg wordt ook beschreven hoe de gezondheidsstatus van de patiënt in kaart kan worden gebracht. Daarnaast komt aan bod welke specialismen bij voorkeur betrokken zijn bij het multidisciplinaire overleg. In deze richtlijn komen klachten zoals PEM en POTS nog niet voor. In een update van deze richtlijn wordt dit naar verwachting toegevoegd.
De richtlijn is bedoeld voor zorgverleners en is te vinden op de NHG-richtlijnenwebsite en als onderdeel van de richtlijn COVID-19 op de Richtlijnendatabase van de Federatie Medisch Specialisten.
Richtlijnen paramedische herstelzorg
De beroepsgroepen die onder de paramedische herstelzorg van corona vallen zijn fysio- en oefentherapie, logopedie, diëtetiek en ergotherapie. Zij hebben samen een factsheet opgesteld met richtlijnen voor herstelzorg van corona. In de richtlijnen staat uitgelegd met welke symptomen je bij welke zorgverlener terecht kunt. Medisch specialisten en huisartsen kunnen deze factsheet gebruiken bij het doorverwijzen naar de juiste paramedische zorg. Meer informatie over behandeling door de verschillende paramedische zorgverleners:
Advies sportartsen
Op basis van expert opinion geeft de Vereniging voor Sportgeneeskunde een herzien advies medisch specialistische beweegzorg post-COVID-19 (november 2022). Belangrijk is de fasering bij een beweeginterventie voor het opbouwen van de fysieke fitheid. Je leest het herziene advies hier.
Handreiking behandeling kinderen
Begin februari 2022 is een handreiking gepubliceerd voor diagnostiek en behandeling van kinderen met Long Covid ofwel Post-Covid. Je vindt de handreiking op nvk.nl. Deze is opgesteld door de werkgroep post-COVID syndroom, samengesteld door vertegenwoordigers van de Nederlandse Vereniging van Kindergeneeskunde (NVK), Nederlandse Vereniging van kinderfysiotherapie (NVFK) en de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA), sectie kinderrevalidatiegeneeskunde.
Richtlijn WHO
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft in januari 2023 een nieuwe versie van hun richtlijn over de behandeling van Covid-19 uitgebracht. In hoofdstuk 24 lees je over de behandeling van langdurige klachten. Je lees deze aangepaste richtlijn hier.
