Sinds maart 2020 leven we met het coronavirus en hebben mensen te maken met langdurige coronaklachten (Long Covid). Dit heeft grote impact op hun leven, zowel fysiek, mentaal als sociaal. Gelukkig zijn er ook mensen die herstellen van Long Covid. We spraken Marjanne, Sanne en Mariëtta over hun hoopvolle weg naar herstel. Wat heeft hen geholpen om beter te worden en waar hebben ze veel aan gehad tijdens hun herstel? Je leest het hier.
Marjanne Piena (31) kreeg in maart 2020 corona. Na een lange periode met klachten als vermoeidheid en concentratieproblemen begon langzaamaan het herstel. Inmiddels voelt ze zich helemaal beter en kan ze weer alles doen waar ze van geniet.
‘Maandenlang heb ik vrijwel niets gekund en was ik afhankelijk van mijn partner en familie. Vanaf het moment dat ik doorkreeg hoe herstellen voor mij werkte, heeft het nog bijna een jaar geduurd voor ik helemaal beter was. Het ziek zijn heeft me wel zelfvertrouwen gegeven: als je in zo’n storm overeind kunt blijven, dan kun je daarna meer aan.’
Juist als je weinig kunt, ga je van de kleine dingen extra genieten.
Binnen grenzen blijven
‘Ik heb in een Longfonds webinar verteld over mijn ziekteperiode en hoe ik de weg omhoog vond. Mijn truc was om het mezelf zo makkelijk mogelijk te maken om binnen mijn grenzen te blijven. Mijn doel was niet eens om te herstellen, maar vooral om niet terug te vallen en binnen mijn mogelijkheden te doen wat ik leuk en belangrijk vond. De ergo- en fysiotherapeut waren daarin goud waard.’
‘Sinds kort zit ik bij een hardloopgroep, dat is elke keer een feestje. Ik bouw wel nog steeds heel rustig op. En sinds juli dit jaar ben ik weer volledig aan het werk. Dat vond ik zó leuk, dat ik behoorlijk veel hooi op mijn vork heb genomen. Ik heb zoveel gemist dat ik heel graag al die leuke projecten weer wilde doen.’
‘Mijn sociale leven is nog niet zoals het was vóór corona. Nu wordt het tijd om weer met vrienden en vriendinnen af te spreken die ik al veel te lang niet heb gezien. Dat vind ik nog wel lastig, want hoe pak je nu de draad weer op? Mijn voornemen voor 2022 is de balans terugvinden in werk, hobby’s, vrijwilligerswerk, familie en vrienden.’
> Lees Marjannes volledige verhaal over haar herstel
Sanne Koole (27) kreeg met kerst 2020 corona. Ze was vooral ontzettend moe: vijf minuten op haar telefoon was al te vermoeiend. Nu gaat het stukken beter. Ze kan weer meer dingen doen en gaat vanaf deze week weer volledig aan het werk.
‘De vermoeidheid was gelijk het grootste probleem. Na een paar maanden kwamen daar fysieke klachten en overprikkeling bij. Ik begon na een paar weken alweer een beetje te werken. Dat heb ik heel rustig opgebouwd, van een half uur per dag naar weer volledig aan het werk vanaf deze week. Daar ben ik erg blij mee, vooral dat het binnen een jaar is gelukt. De ergotherapeut heeft me daar ontzettend bij geholpen: stoppen voordat je moe bent. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik verder kon opbouwen.’
Focus op positieve
‘Wat mij ook heeft gelopen is wat de ervaringsdeskundige in een van de Longfonds webinars zei: geniet van wat je wél kunt. Soms is het wel een uitdaging om te focussen op het positieve, maar dan probeer ik terug te kijken naar wat eerst niet lukte. Ik heb bijvoorbeeld heel veel boeken gelezen. Daar neem je normaal de tijd niet voor.’
‘Ik heb ook altijd vertrouwen gehouden dat het beter wordt. Het hielp dat ik vrij snel weer voor mezelf kon zorgen en de gewone dagelijkse dingen kon doen. Verder hielp het me om mijn grenzen aan te geven en geen dingen te doen die ik op dat moment eigenlijk niet wil of kan. Dat lukt ook niet altijd, maar mijn vriend helpt me daarbij.’
‘Mijn energie is nog wel beperkt. De meeste dingen die ik wil kan ik doen, maar ik moet overal keuzes in maken. De accu is snel leeg en laadt gewoon nog heel traag op. Sporten lukt nog niet echt, dat vind ik heel jammer. Maar ik denk dat het wel beter wordt aankomend jaar, stapje voor stapje.’
Ik ben hoopvol dat ik weer zal kunnen boksen, voetballen en hardlopen. Met doelen stellen ben ik voorzichtig geworden, maar ik kijk er ontzettend naar uit.
Mariëtta Biemans (56) heeft in de eerste golf corona gekregen. De onvoorspelbaarheid van Long Covid heeft veel impact op haar gehad. Dankzij een half jaar durend hersteltraject en steun uit haar omgeving is ze nu een eind op weg naar herstel: ze is weer grotendeels aan het werk en heeft een manier gevonden om met de beperkingen om te gaan.
‘Mijn leven stond op zijn kop. Ik kon ’s morgens wakker worden en denken: hoe kom ik de dag door. Terwijl het de dag daarna best goed ging. Toen ik weer een paar uur per week wilde gaan werken, moest ik toegeven dat dat niet ging. Mijn werkgever was gelukkig heel begripvol. Dat gaf me rust.’
‘Ook heb ik een enorm fijne huisarts. Die heeft eerst grondig gekeken of er onderliggend nog iets was. Daarna ben ik een half jaar een hersteltraject ingegaan met logopedie, fysiotherapie, ergotherapie en een psycholoog. Dat heeft mij enorm geholpen. Zelf wist ik soms niet hoe ik het aan moest pakken, moet ik door mijn vermoeidheid heen gaan of juist niet? In het hersteltraject maakten ze me ervan bewust dat ik niet door moest gaan tot waar ik niet meer kon, maar tot ongeveer de helft. En dan weer rust nemen. Die handvatten had ik echt nodig.’
Open en duidelijk zijn
‘Verder helpt mijn partner enorm. Die heeft veel overgenomen. Het is heel belangrijk geweest om iemand naast me te hebben die voor me zorgt en er is zonder oordeel. Naar de rest van mijn omgeving toe heeft het me erg geholpen om heel open en duidelijk te zijn. Mensen zien niet aan je dat je moe bent of dat je iets niet kunt. Geef je grens aan, meerdere keren. Neem de ander daarin mee.’
Besef dat je niet in dagen of weken moet kijken, maar in maanden. De stappen die je maakt zijn zo klein dat je ze niet in dagen of weken kunt uitdrukken.
‘Ik kan nu weer wandelen, fietsen en gesprekken voeren, maar niet op het oude niveau. Ik kan leven met de beperkingen die ik heb. Mijn leven deel ik nu zo in dat ik kan genieten van de dingen die ik wil doen en dat ik daarna de ruimte heb om weer te kunnen herstellen. Of ik mijn huidige baan als manager in de gezondheidszorg weer volledig kan uitvoeren met de restverschijnselen die ik nu heb, weet ik niet. De toekomst zal dit uitwijzen en met de hulp van de mensen om me heen ben ik ervan overtuigd dat er anders ook weer iets moois op mijn pad komt.’
Dit verhaal is gepubliceerd op 30 december 2021
